Maraykanka oo hakiyay gargaarkii Militari uu siinayay Ukraine.

Midowga Yurub ayaa Axaddii wacad ku maray inuu si Midowga Yurub ayaa Axaddii ku adkaystay inuu si adag uga jawaabi doono haddii Madaxweynaha Maraykanka Donald Trump uu tacriif ama cashuuro ku soo rogo, iyadoo Brussels ay cambaaraysay dagaalka ganacsi ee uu billaabay ee ka dhanka ah Canada, Mexico iyo Shiinaha. Brussels ayaa illaa hadda sheegaysay inay rajaynayso in ay ka fogaato khilaaf ganacsi oo kala dhexeeya Trump, iyadoo loo marayo wada hadal. Laakiin Jimcihii, hoggaamiyaha Maraykanka ayaa xaaladda sii adkeeyay isagoo sheegay inuu “gebi ahaanba” qorshaynayo inuu beegsado Midowga Yurub mustaqbalka, kaddib markii uu marka hore cashuuro saaray dalalka deriska la ah ee Waqooyiga Ameerika iyo Shiinaha. “Midowga Yurub wuxuu ka xun yahay go’aanka Maraykanka ee uu cashuuraha ugu soo rogay Canada, Mexico iyo Shiinaha,” ayuu yiri Afhayeen u hadlay Guddiga Yurub. “Cashuuruhu waxay abuuraan khalkhal dhaqaale oo aan loo baahnayn, waxayna sare u qaadaan sicir-bararka. Waxyeello ayay u gaystaan dhammaan dhinacyada.” Afhayeenku wuxuu sheegay “in Midowga Yurub uu si adag uga jawaabi doono waddan kasta oo ay ganacsi wadaagaan, kaasoo si aan caddaalad ahayn ama si aan loo meel dayin cashuuro ugu soo roga badeecadaha Midowga Yurub”. “Waqtigan xaadirka ah, ma ogin wax cashuuro dheeraad ah oo lagu soo rogay badeecadaha Midowga Yurub,” ayuu raaciyay. Wuxuu sheegay in Midowga Yurub oo ka kooban 27-ka dal ay weli ka go’an tahay cashuuro hooseeya si “kor loogu qaado kobaca iyo xasilloonida dhaqaale ee nidaam ganacsi oo xooggan oo ku dhisan sharci”. Wuxuuna ku celiyay sida ay uga go’an tahay Midowga Yurub xiriirkiisa ganacsi iyo maalgashi ee uu la leeyahay Maraykanka — “ka ugu weyn adduunka”. “Waxaa jira wax badan oo halis ku jira,” ayuu yiri Afhayeenku. “Waa inaan labadeennuba eegnaa sidii loo xoojin lahaa xiriirkan.” Trump ma uusan qarsan cadaawaddiisa ku wajahan Midowga Yurub, isagoo ku eedeeyay inuu Maraykanka “si aad iyo aad u cadaalad-darro ah” ula dhaqmay dhanka ganacsiga. Xiisadaha ayaa sidoo kale sare u kacay ka dib markii uu si joogto ah ugu adkaystay inuu doonayo inuu Greenland ka qaato Denmark, oo xubin ka ah Midowga Yurub. Sannadkii 2018, intii lagu jiray muddo xileedkiisii ugu horreeyay, Trump wuxuu cashuuro saaray dhoofinta birta iyo aluminiumka Yurub — taasoo keentay in Midowga Yurub uu kaga jawaabo cashuuro u gaar ah oo ka sarreeya. Natiijadaas awgeed, Yurub waxay muddo bilo ah dajinaysay qorshayaal kala duwan si loo hubiyo inay diyaar u tahay markan, haddii uu go’aansado inuu bilaabo khilaaf ganacsi oo cusub oo uu la galo ururka.

Markab dagaal oo ay leeyihiin ciidamada badda ee Ururka Midawga Yurub, gaar ahaan howlgallada EU-NAVFOR ATALANTA ayaa soo gaaray magaalada Boosaaso ee xarunta gobolka Bari, isagoo oo ka bilaabay dhaq-dhaqaaq cusub. Markabkan oo lagu macagaabo ESPS NUMANCIA ayaa kamid ah maraabkiibta dagaal ee ilaalada u jooga xeebaha Soomaaliya, si ay uga hortegaan weerarada burcad-badeeda, oo dib usoo rogaal celiyay. Saraakiisha la socotay markabkan ayaa markii uu soo gaaray xeebaha Puntland, waxaa la kulmeen agaasime ku-xigeenka guud ee ciidamada PMPF Mudane Maxamuud Silaal Cumar oo ay weheliyaan saraakiisha sar sare ee ciidamada PMPF, waxayna ka wada-hadleen arrimo ku aadan howlgallada ka soconaya halkaas iyo iskaashiga labada dhinac. Sidoo kale waxaa kulanka diiradda lagu saaray xoojinta wadashaqaynta labada dhinac, dar-dargelinta howlgallada ka dhanka ah burcadbadeedda, kalluumaysiga sharcidarada ah, hubka sharcidarada ah, daroogada, ladagaalanka argagixisada iyo waxkasta oo liddi ku ah amniga iyo xasiloonida. Labada dhinac sidoo kale waxa ay si dhow isula qiimeeyeen arrimo ku aadan wadaagista xogaha falalka burcadbadeedda iyo guulaha laga gaaray howlgallada wadajirka ah ee lagaga hortegey, kuwaasi oo horseeday in si dhow loola socdo xogtooda, lana fashiliyo weeraro ay qaadi lahaayeen kooxaha burcadbadeedka Soomaalida. Waxaa kale oo ay ciidamada PMPF iyo howlgalka EUNAVFOR Operation ATALANTA ku ballameen in si ka dhaw sidii hore loo horumariyo howlgallada iyo iskaashiga xogaha amniga badaha, si looga hortago falalka amni darro ee ka dhicikara badda. Soomaaliya ayaa waxaa mar kale kusoo rogaal celiyay kooxda burcadbadeedda oo bilihii lasoo dhaafay weeraro ka geystay xeebaha dalka iyo biyo fog ee caalamiga ah, inkastoo qaarkood gacanta lagu soo dhigay, kadib howlgallo ay sameeyeen maraakiibta dagaalka.

Saraakiil sare oo ka tirsan Waaxda Difaaca Mareykanka ayaa sheegay in kooxda Al Shabab ee Soomaaliya ay xiriir iskaashi la billaabeen kooxda Xuutiyiinta Yemen, si ay isugu dayaan in awooddooda ay ku ballaariyaan Soomaaliya. Saraal sare oo ka tirsan ciidamada difaaca Mareykanka oo codsaday inaanan la magac-dhabin ayaa sheegay, in ciidanka xoogga dalka Soomaaliya ay labadii sano ee lasoo dhaafay Al-Shabaab ka qabsadeen dhul ballaaran oo ku yaalla bartamaha Soomaaliya, balse ay Al Shabab dhinaca kale u rogeen guulahaasi. “Al-Shabaab waxay la shaqeynayaan Xuutiyiinta, waa wax la yaab leh oo walaaceeda leh.” Ayuu yiri sarkaalkan Mareykanka ah. Guuleed Axmed oo ah aqoonyahan ka tirsan Machadka Bariga Dhexe ayaa isna VOA-da u sheegay in Xuutiyiinta oo ah koox gacan ka hesha dowladda Iran ay doonayso in ay abuurto jiho cusub oo badweynta Hindiya ah oo Al-Shabaab ay ka heli karaan gantaalada casriga ah iyo diyaaradaha aan duuliyaha lahayn. Waxa uu sheegay in Xuuthiyiinta ay horay ugu soo direen Al-Shabaab 3 Injineer oo ka dagaalama Koonfurta Soomaaliya si ay gacan uga geystaan dhismaha hubka casriga ah iyo Bambaanooyin loo sameeyo kooxda Al-Shabaab ee xiriirka la leh Al-Qacida. Saraakiishu waxay sheegeen in malleeshiyada Xuutiyiinta Yemen ay xiriirkaan billowga ah u arkaan mid mudan in si dhab ah loo qaato, xilli ay isku dayayaan in ay sii wadaan halista ay ku hayaan maraakiibta Mareykanka iyo Britian ee Badda Cas. Warbixintan oo ay diyaarisay VOA-da, ayay sidoo kale saraakiisha Mareykanku sheegeen in lixdi bil ee lasoo dhaafay ay Al Shabab dinac kale ugu rogeen guulihi ay Ciidanka Milatariga Soomaaliya ka gaareen howlgallada ay kula dagaallamayaan Al Shabab. Saraakiisha Difaaca Mareykanka waxay kaloo sheegeen, in tirada malleeshiyaada Al Shabab ay hadda dib ugu soo laabatay tiro u dhaxeyso 12,000 ilaa 13,000 oo dagaalyahan. Kororkaasi ayay sheegeen inuu dhacay kaddib marki ay Al-Shabaab xoojisay isku daygeeda dhalinyarada ay qorato iyo dhaqaalaha soo galo kooxda, iyaga oo si gaar ah uga faa’iideystay is-afgaradki horraanti sannadkaan ay kala saxiixdeen Itoobiya iyo Somaliland, kaas oo marki danbe keenay inuu xumaado xiriirka diblamaasiyadeed ee Soomaaliya iyo Itoobiya.