Madaxweyne Joe Biden oo laga helay COVID19 xilli uu ku jiray ololaha doorashada.

Madaxweynaha Mareykanka Joe Biden ayaa wacad ku maray inuu baaqi ku sii ahaan doono tartanka doorashada madaxtinimada ee dalkan ka qabsoomi doonta shanta bisha Novmeber ee sannadkaan. Biden ayaa hadalkaasi ka shanqariyay xilli uu gelinkii danbe ee Arbacadi shalay khadka telefoonka ku wacay kooxda hormuudka u ah ololihiisa doorashada. Arrintan ayaa u muuqata mid uu madaxweyne Biden dib ugu xaqiijinayo Dimoqraadiyiinta Aqalka Koongareeska in uu diyaar u yahay dib u doorasho, maalmo yar kaddib marki ay qaar badan oo kamid ah taageerayaasha xisbigiisa ay wal-waleen bandhigiisii dood uu Khamiisti hore la galay madaxweynihi isaga ka horreeyay Donald Trump. Laba xubin oo magacyadooda qariyay oo og wicitaanka uu Biden wacay shalay xubnaha ololoihiisa doorashada ayaa wakaaladda wararka ee Reuters u xaqiijiyay, in uu u sheegay in uusan ka tanazuleyn tartanka doorashada. Email uu goor danbe oo shalay ah u diray taageerayaashiisa ayuu Biden sidoo kale ku yiri “Qofna ima riixayo, mana ihi qof baxayo. Tartanka waa kusii jiri doonaa ilaa dhamaadka.” Madaweyne Biden wuxuu sidoo kale Arbacadii si toos ah iyo qaabka online-ka ahba ula kulmay ilaa 24 guddoomiye iyo duqa magaalada Washington, D.C. oo dhammaantood dimoqraadi ah, si uu ugu xaqiijiyo in ay ka go’antahay musharaxnimada xisbiga. Saddex ka mid ah guddoomiyaasha oo warbaahinta la hadlay ayaa taageeray madaxweyne Biden. Hase yeeshee in badan oo kamid ah siyaasiyiinta xisbiga Dimoqraadiga ayaa saluugsan da’da madaxweynaha.

Wafdiga Israel ku metelayay wada hadalada xabad joojinta ee dagaalka Marinka Gaza ayaa xalay dib ugu laabtay Israel. Wafdigan oo uu hoggaaminayay Agaasimaha Hay’adda Sirdoonka Israel ee Mossad, David Barnea ayaa Jimcihii dalka Qatar kaga qaybgalay wada hadal hal maalin socday. Wararka ayaa sheegaya in Agaasimaha Hay’adda Sirdoonka Mossad uu dalalka dhexdhexaadiyeyaasha ee Qatar iyo Masar uu la wadaagay mowqifka Israel ee hindisaha xabad joojinta dagaalka Gaza. Warbaahinta Israel ayaa sheegeysa in Xukuumadda Raysal Wasaare Benjamin Netanyahu ay dalalka dhexdhexaadiyeyaasha u caddeysay inaanay dooneyn waxa ay Xamaas dooneyso, ee ah in si buuxda loo soo afjaro dagaalka. Warbaahinta ayaa ku warameysa in kooxda Netanyahu ay dooneyso in xabad joojintu noqoto mid ku-meel-gaar ah, oo socoto lix illaa sideed isbuuc. Madaxweynaha Mareykanka, Joe Biden oo Khamiistii khadka teleefanka kula hadlay Netanyahu ayaa kala hadlay, sidii dib loogu bilaabi lahaa wada hadalada xabad joojinta. Netanyahu ayaa Madaxweyne Biden u sheegay in maamulkiisu uu diraayo wafdi, si dib loogu bilaabo wada hadalada oo muddooyinkii ugu dambeysay uu hakad ku jiray, dad badan ayayse la yaab ku noqotay, sida degdegga ah ee ay wafdiga Israel uga soo laabteen Caasimadda Doha. Xamaas ayaa iyadu dalalka dhexdhexaadiyeyaasha u gudbisay qodobada hindisaha heshiiska qaarkood oo wax ka bedel ay ku sameysay, iyadoona weli ku adkeysaneyso in xabad joojintu ay noqoto mid joogto ah, taas oo Israel ay muddo dheer ka caga jiideysay. Madaxweyne Biden ayaa riixaya in dhinacyadu ay gaaraan wax uun ay heshiis ku yihiin, balse mowqifka is diidan ee dhinacyadaasi iyo tanaasul la’aanta jirta ay wiiqeyso in la dhaqaajiyo hindisaha xabad joojinta. Dowladda Qatar oo martigelineysay wada-xaajoodkan aan tooska ahayn ee ugu dambeeyay ayaan weli sheegin, haddii isku dayadii ugu dambeeyay ay guuldareysteen iyo haddii kaleba, inkastoo ifafaalaha muuqda ay muujinayaan inaysan jirin wax iminka ka soo naasa cad. Mareykanka oo kaashanaya Qatar iyo Masar ayaa qorsheynayay in wada hadalada ay dhowr cisho ka sii socdaan Magaalada Doha, si la isugu soo dhaweeyo Israel iyo kooxaha wax iska caabinta Falastiiniyiinta. Shacabka Israel ee dhigaya mudaaharaadyada ay kaga soo horjeedaan dagaalkan ayaa dalbanaya in si degdeg ah loo soo afjaro colaadda, iyagoona ka digaya in halis la geliyo nolosha la haysteyaashii Israeliyiinta ee lagu qafaashay weerarkii October 7-deedii. Dibadbaxayaasha ayaa maamulka ku cadaadinaya in Xamaas lala galo wada hadalo horseedaya in la haystetaasha lagu soo celiyo guryahooda iyagoo badqaba. Israeliyiinta ayaa marar badan Netanyahu ku eedeeyay in uu xagaldaacinayo dadaalada wada hadalada ee xalka loogu raadinayo dagaalka lagu hoobtay. Israeliyiinta ayaa sii socoshada dagaalka Gaza u arka mid caqabad ku ah amniga Israel, marka aad eegto weerarada lagu diidan yahay dagaalkaasi ee ay Xisbullah ka gaysaneyso waqooyiga Israel. Washington ayaa xitaa muujisay inaysan dooneyn in dagaalku uu ku fido gobolka, iyada oo isku dayeyso in ay joojiso kororka xiisadda Israel iyo Xisbullah ee ka jirta xuduudda Israel iyo Lubnaan. Diblomaasiyiinta reer galbeedka ayaa la sheegaya in ay ku guuldareysteen inay Xisbullah ku qanciyaan in illaa 10km ay dib uga gurato deegaanada koonfurta Lubnaan ee dhaca xadka, si hoos loogu dhigo xiisadda kala dhaxeysa Israel. Diblomaasiyiinta ayaa toddobaadkii bilaabay isku dayo ay ugu kala dab qaadayaan labada dhinac, iyadoo markaasi laga baaqsanayo dagaal weyn, ha yeeshee Xisbullah ayaa sheegtay in sida keliya ay weerarada ku joojin karto uu yahay in la dhameeyo xasuuqa Israel ee Marinka Gaza. Gantaalaha ay labada dhinac isku weydaarsanayaan deegaanada xadka ayaa keentay cabsi sii kordheysa, oo laga qabo inay huriyaan dagaal gobolka oo dhan ah. Duulaanka Israel ee Gaza ayaa gobolka iyo caalamkaba ka dhaliyay carro xoog leh, waana sababta ay ururada hubeysan ee gobolka u carqaladeynayaan amniga iyo dhaqaalaha Israel. Hindisahan ugu dambeeyay ee xabad joojinta dagaalka Gaza oo dhowr weji isugu jira ayaa looga gol leeyahay in Xamaas iyo Israel ay ku joojiyaan dagaalka Gaza, in maxaabiista ay is dhaafsadaan iyo in Israel ay gargaar macna leh u ogolaato Marinka Gaza. Israel iyo Xamaas ayaa in muddo ahba isku khilaafsanaa nooca xabad joojinta Gaza, waxayna Israel dalbaneysaa in muddo kooban la hakiyo dagaalka, si ay u sii waddo waxa ay ku sheegtay burburinta Xamaas. Xamaas ayuu mowqofkeedu yahay in si toos ah loo soo afjaro dagaalka iyo in Ciidamada Israel ay isaga wada baxaan Marinka Gaza oo dhan.

In ka badan hal milyan iyo bar oo Xujey ah ayaa maanta isugu soo uruuray Buurta Carafo, iyaga oo gudanaya maalinta ugu muhiimsan ee waajibaadka Xajka. Xujeyda oo isaga kala yimid dunida dacaladeeda ayaa gudanaya rukunada ugu muhiimsan, uguna dambeeya acmaasha Xajka. Xujeyda ayaa Alle ka baryaya dembi dhaaf, una duceynaya ummadda Muslimiinta ee caalamka oo dhan. Maanta oo kale waa maalinta Xujeyda ay ugu baryada badan yihiin Alle xagiisa, iyagoo gacmaha kor u taagaya, weydiisanayana waxa ay doonayaan. Maanta waa maalin ku weyn ummadda Muslimiinta, waana maalin qiimo badan oo kan sooman uu Alle ugu dembi dhaafayo sanadkii tagey iyo kan soo socdaba. Xajku waa mid ka mid ah shanta tiir ee Islaamka, waxaana uu ku waajibaa qof kasta oo qaangaar ah, caafimaad qaba, isla-markaana awooda. Ummadda Muslimiinta ayaa waxaa ku waajiba in ugu yaraan ay halmar xajiyaan, inta noloshooda ah, haddiiba ay awoodaan. Xajka ayaa ka kooban dhowr cibaado oo la guto, waxaana ugu muhiimsan maalinta 9-aad ee bisha Dul Xaj, oo ah maalinta ay Muslimiinta isugu soo baxaan Buurta Carafo. Sanadkii hore waxaa Xajka gutay 1.8 milyan oo qof, sida ku cad tira-koobka rasmiga ah ee Boqortooyada Sacuudiga. Si kastaba ha-ahaatee Axadda berrito ah ayaa dunida Muslimka iyo wadamada kale ee ay Muslimiinta ku nool yihiin laga ciidi doonnaa maalinta 1aad ee Ciidul Adxaa, taas oo geba-gabo u ah gudashada acmaasha Xajka iyo taagnida Xujeyda ee Banka Carafo. Ciiddan oo sidoo kale loo yaqaano (Ciidda Carafo) ayaa ah Ciidda Labaad ee Islaamku uu leeyayay.