Madaxwene Biden oo khudbaddiisi u danbeysay u jeediyay Qaramada Midoobay.

Madaxweynaha Ruushka Vladimir Putin ayaa Mareykanka uga digay in haddii Washington ay gantaallada riddada dheer geyso Jarmalka, in Ruushkuna uu gantaalladaas kuwo la mid ah dhigi doono masaafo laga weerari karo danaha reer Galbeedka. Maraykanka ayaa sheegay bishan July 10-keedii in uu bilaabi doono inuu geeyo dalka Jarmalka hub casri ah oo kala duwan oo ay ku jiraan gantaalada riddada dheer marka la gaadho sanadka 2026. Khudbad uu Putin u jeediyay badmaaxayaal ka kala socday Ruushka, Shiinaha, Aljeeriya iyo Hindiya oo lagu xusayey maalinta ciidammada badda ee Ruushka oo lagu qabtay magaalada St. Petersburg, ayuu Putin wuxuu si toosa ugaga digay Maraykanka, inuu dib u bilaabayo nooc ka mida waxyaabihii dhaliyey qalaalisihii dhacay xilligii dagaalka qaboobi uu socday. “Wakhtiga ay qaadan karto in dhulkeena lagu soo weeraro, marka la adeegsanayo gantaalladaasi, waxay qaadan karaysaa illaa 10 daqiiqadood, waxaana dhici karta in mustaqbalkana lagu rakibo hub nukliyeer ah” ayuu yiri Putin. Putin oo ciidamadiisa u diray dalka Ukraine sannadkii 2022-kii ayaa dagaalkan ku tilmaamay qayb kamid ah halganka taariikhiga ah ee uu la galay reer galbeedka, kaas oo uu ku sheegay inay Ruushka bahdileen ka dib markii Midowgii Sofiyeeti uu burburay sannadkii 1991-kii, iyaga oo ku soo xad-gudbaya, ayuu yiri xayndaabka ammaanka ee Moscow. Diblomaasiyiinta Ruushka iyo Maraykanka ayaa sheegay in xiriirka diblomaasiyadeed ee Maraykanka iyo Ruushku inuu marayo halkii ugu hoosaysay, xataa marka la bar-bardhigo xilligii uu dhacay qalalaasihii gantaallada ee Cuba, ee sannadkii 1962-kii. Labada dhinac ayaa waxaa hadda loogu baaqay inay kubadda dhulka dhigaan oo ay qaadaan tallaabooyin xiriirkooda kor loogu qaadayo.

Wararka ka imanaya dalka Lubnaan ayaa sheegaya in ay cabsi xoog leh soo wajahday Ciidanka Nabad Ilaalinta Qaramada Midoobey ee Lubnaan (UNIFIL) ee ku sugan aagga xuduudda ee Lubnaan iyo Israel. Ciidanka UNIFIL ayaa dhexda uga jira gantaalaha xoogan ee isaga gudbaya xuduudda, iyagoona mar kasta halis ugu jira inay ku dhintaan amaba ay ku dhaawacmaan duqaymaha Israel, oo ah kuwo aan loo meel dayeynin. Warbaahinta gobolka ayaa sheegeysa in mararka qaarkood ay gantaalaha ku soo dhacayaan aagga khadka buluugga ee xuduudda, oo ah goobta ay ku sugan yihiin Ciidanka Nabad Ilaalinta Qaramada Midoobey. Hawlgalka Qaramada Midoobey ee dalka Lubnaan ayaa codsaday in la dejiyo xiisadda Israel kala dhaxeysa Ururka Xisbullah. Taliska UNIFIL ayaa sidoo kale muujiyay walaaca ay ka qabaan badqabka dadka rayidka ah ee ku sugan koonfurta Lubnaan. Taliska ayaa sheegay in Taliyaha Hawlgalka UNIFIL, General Aroldo Lázaro uu la xiriiray labada dhinac, isla-markaana uu kala hadlay baahida degdegga ah ee loo qabo in hoos loo dhigo xiisadda. “Xaaladdan khatarta ah oo sii korodha waxay yeelan kartaa cawaaqib xumo.” Ayaa lagu yiri war qoraal ah oo ka soo baxay Taliska UNIFIL. Warka ayaa lagu sheegay “Weerarada ka dhanka ah dadka rayidka ah waxay xadgudub ku yihiin sharciga caalamiga ah, waxay sidoo kale noqon karaan dembiyo dagaal.” Diblomaasiyiinta shisheeye ee ku sugan Bariga Dhexe ayaa laga soo xigtay in khatarta jirto ay keeni karto in dagaalku uu fido, haddii aysan diblomaasiyaddu shaqeyn. Diblomaasiyiin aan magacyadooda la sheegin ayay Warbaahinta caalamka iyo tan gobolkaba ka soo xiganeysaa in heerka khatarta ay gaartay meeshii ugu sarreysay, tan iyo 8-dii bishii October oo Israel iyo Xisbullah ay ku lug lahaayeen gantaalaha isaga gudba soohdinta labada dal. Afhayeenka Wasaaradda Arrimaha Dibadda Mareykanka, Matthew Miller ayaa qiray in dhacdooyinka ka jira xuduudda ay dhabaha u xaarayaan in xaaladdu ay faraha ka baxdo. Afhayeenka ayaa qaba in colaadda labada dhinac lagaga gudbi karo, dhinacyada oo khilaafkooda ku xaliya wada-xaajood diblomaasiyadeed. Hoggaamiyaha Ururka Xisbullah, Hassan Nasrallah ayaa Khamiistii sheegay in dawada xiisadda gobolka ay tahay in la joojiyo dagaalka Israel ka waddo Marinka Gaza, taasoo ay Tel Aviv ka biyo diidan tahay. Israel ayaa ku gorgortameysa, haddii la doonayo inay qaadato heshiiska xabad joojinta Gaza in ay Xamaas aqbasho in Ciidamada Israel ay sii joogaan Waddada Philadelphi ama Philadelphi Corridor ee ku taala xadka Marinka Gaza iyo Masar. Israel ayaa sumcad xumo u aragto in ciidamadeeda ay ka soo saarto Marinka Gaza, iyadoo aan laga adkaan Ururka Xamaas amaba aysan jirin shuruudo ay ciidamada qaybtood ku sii joogi karaan dhulka ay colaaddu halakeysay. Xamaas waxay dhankeeda ku adkeysanaysaa inay diyaar u tahay oo keliya in ay dhaqangeliso xabad joojin ka madaxbannaan shuruudo cusub. Dagaalka Gaza oo sanad ku dhow ayaynaan Israel illaa iyo hadda xaqiijin saddexdii hadaf ee ay ugu duushay dhulka go’doonsan. Israel ayaa Gaza ugu duushay in la wiiqo cududda militari ee Xamaas, dib u soo celinta Israeliyiintii lagu qafaashay weerarkii October 7-deedii iyo inaysan Gaza mustaqbalka khatar amni ku noqon Israel.

Israa’iil ayaa sheegtay in ay qaaday mowjado duqeymo ah oo ka dhacay koonfurta Lubnaan si ay uga hortagto gantaallo waaweyn iyo kuwa diyaaradaha aan duuliye lahayn oo ay soo qaadeen Xisbullah. Diyaaradaha ayaa burburiyay kumanaan gantaalada kooxda hubaysan ee Iran ay taageerto subaxnimadii Axada, sida uu sheegay militariga Israel. Ururka Xisbullah iyo xulafadooda Amal ayaa sheegay in saddex dagaalyahan laga dilay. Ururka Xisbullah ayaa sheegay in ay wali ku guulaysteen in ay ku dhuftaan 320 gantaal iyo diyaaradaha aan duuliyaha lahayn Israa’iil si ay uga aargoostaan ​​dilka taliye sare. Sida laga soo xigtay militariga Israel, hal askari oo ka tirsan ciidamada badda ee Israel ayaa la dilay. Mareykanka ayaa sheegay inuu ka shaqeynayo sidii looga fogaan lahaa xaalad kale oo colaadeed ka dib 10 bilood oo colaado ah taasoo sare u qaaday cabsida laga qabo dagaal dhan walba ah. Waxaa jiray ku dhawaad ​​maalin kasta rasaas la is weydaarsanayay xadka Israa’iil iyo Lubnaan tan iyo maalin kadib markii uu bilowday dagaalka Israa’iil iyo Xamaas ee Gaza 7-dii Oktoobar. Ma jirin wax horumar ah oo laga gaaray wareegii ugu dambeeyay ee wadahadalada nabada Gaza ee uu Maraykanku taageerayo ee ka dhacay Qaahira. Kahor inta aysan bixin, Xamaas waxa ay sheegtay in ay iska diiday shuruudo cusub oo Israa’iil ah, waxa ayna Israa’iil ku eedeysay in ay ka laabatay balamo. Israa’iil ayaa diiday in ay wax ka beddesho dalabaadkeeda tan iyo wareegii ugu dambeeyay ee wadahadalladii horaantii Luulyo. Ururka Xisbullah ayaa sheegay in ay u dhaqmayaan sidii ay u taageeri lahaayeen kooxda Falastiin, oo sidoo kale ay taageerto Iran. Xamaas iyo Hezbollah labaduba waxa ay Israa’iil, UK iyo waddamo kale ka ku qeexeen inay yihiin ururro argagixiso. Tan iyo bishii Oktoobar, in ka badan 560 qof ayay sheegtay wasaaradda caafimaadka ee Lubnaan in la dilay, kuwaas oo u badan dagaalyahannada Xisbullah, halka 26 rayid ah iyo 23 askari lagu dilay Israa’iil, sida ay masuuliyiintu sheegeen. Qaramada Midoobay ayaa sheegtay in ku dhawaad ​​200,000 oo qof ay sidoo kale ku barakaceen labada dhinac ee xadka.