MADAXWEYNAHA DDS MUDANE. MUSTAFE MUXUMED CUMER AYAA XADHIGA KA JARAY DHISMAHA CUSUB EE XAFIISKA MAALIYADA DDS OO AAY KU BAXDAY LACAG KA BADAN 180 MILYAN OO BIRR.

Wasaaradda amniga Puntland oo warsaxaafadeed soo saartay ayaa qiraal ka sameysay dil dhowaan magaalada Garoowe loogu gaystay Marxuum Axmed Saxane Cabdi oo kamid ahaa dadka deegaanka, kaas oo uu dilkiisu dhaliyay caro xoogan. Warqad kasoo baxday wasaaradda amniga Puntland ayaa waxaa lagu sheegay in marxuumka uu ku baxay gacanta ciidamada amniga, xilli ay wadeen howlgal ka dhacay bartamaha magaalada Garoowe ee xarunta gobolka Nugaal. Wasaaradda ayaa ballan-qaaday inay dowladda bixineyso magta marxuum Axmed Saxane Cabdk iyo duugtiisa, sida ay ku caddeysay warsaxaafadeedka. Sidoo kale wasaaradda amniga Puntland ayaa beesha uu ka dhashay marxuumka iyo ehelladiisa ka dalbatay in la aaso, maadaama dowladda ay ballan qaaday bixinta magtiisa. Waxay wasaaraddu amreysaa in marxuumka la aaso isla maanta, bacdamaa dowladdu xilqaadatay magta iyo duugtiisa”, ayaa lagu warka kasoo baxay xafiiska wasiirka Amniga Puntland Ibraahim Cartan Xaaji Bakiin. Qoraalka ayaa sidoo kale lagu sheegay in xukuumaddu bixinayso dhammaan kharashaadka daawaynta dad kale ee ku dhaawacay hawlgalkaasi ciidan oo dhaliyay waxyeelada dhimashada iyo dhaawaca. Garoowe ayaa waxaa haatan howlgallo culus ka wada ciidamada ammaanka ee Puntland, kuwaas oo dagaal adag kula jira kooxaha ka ganacsada maandooriyaha, waxaana badanaa ka dhaca isku dhacyo u dhexeeya labada dhinac, ayada oo khasaaraha ugu badan uu soo gaaro dadka rayidka ah ee aanu waxba galabsan.  

Warar soo baxaya ayaa sheegaya in ay socdaan qorshe la doonayo in dekadda Garacad ee kutaalla gobolka Mudug Puntland, lagu wareejiyo shirkad laga leeyahay dalka Imaaraadka, taas oo maamuleysa dekadda . Maamulka dekadda Garacad waxaa hadad gacanta ku haya guddiga Wadaagsin, waxaana wararka soo baxaya sheegayaan in guddigan ay wadahadallo kula jiraan shirkad laga leeyahay dalka Imaaraadka oo lagu wareejinayo dekadda Garacad. Xildhibaan Cabdiraxmaan Sheekh Maxamed Xasan Gablax oo katirsan Barlamaanka Puntland ayaa ka digey heshiiska la sheegay in  guddiga gacanta ku haya dekedda Garacad la galayaan shirkad laga lee yahay waddanka Imaaraadka Carabta. Gablax ayaa uga digey guddiga Wadaagsin ee dekedda maamula in ay galaan heshiis aan la shaacin, wuxuuna xusay in heshiis aan lagala tashan waxgaradka iyo bulshada gobolkaasi uu wiiqi doono xiriirka ka dhexeeya Imaaraadka iyo bulshada Soomaaliyeed. “Anigoo ku hadlaya xilka xildhibaanimo ee laga soo doortay degmada Jarriiban, waxaan halkaan uga digayaa Guddida Shirkadda Wadagsan inay ku degdegaan heshiis aan la shaacin oo khuseeya Dekedda Garacad oo ay la galaan shirkad ay dawladda Imaaraadka Carabtu leedahay” ayuu yiri Xildhibaanka. Waxa uu sheegay xildhibaanka in dekadda Garacad kaliya aysan laheyn guddiga gacanta ku haya , balse dekaddu tahay mid bulshada Mudug wada leedahay ayna wada maalgashteen, waxa uuna xusay in heshiiskan uu walaac hor leh abuuri doono. “Shirkada Wadagsan keligeed iskama leh dekedda Garacad. Odoyaasha iyo dadka aan kasoo jeedo ee Mudug lagalama tashan hantidooda ay maalgashadeen, waxayna ka walaacsan yihiin hubanti la’aanta uu heshiiskani ka dhex abuuri karo xiriirka walaaltinimo ee ka dhexeeya Soomaaliya iyo Imaaraadka Carabta” ayuu yiri Xildhibaan Gablax. Dekadda Garacad ee kutaalla gobolka Mudug ayaa lagu dhisay qaab isku tashi ah, waxaana dekadda hadda gacanta ku haya guddi dadka deegaanka oo loo xil saaray, iyadoona hadda soo baxayaan in dekadda maamulkeeda lagu wareejinayo shirkad Imaaraati ah.

Ciidanka xoogga dalka ayaa howl-gal sifeyn ah ka sameeyay daafaha magaalada Buulo-barde ee gobolka Hiiraan. Howl-galkan ayaa waxaa la xaqiijiyay inay si wada-jir ah u fuliyay ciidamada kumaandooska Soomaaliya ee Gorgor iyo kuwa loo yaqaano Ilaalo Qaran. Ciidankan ayaa isku maray qaar kamid ah tuulooyinka hoostaga degmada,si looga nadiifiyo kooxaha argagixisada ah, sida lagu yiri bayaan kasoo baxay wasaaradda warfaafinta Soomaaliya. Howl-galladan ayaa qeyb ka ah dardar-galinta gulufka dagaal ee kooxda Al-Shabaab ka dhanka ah, ayada oo isla shalayciidanka xoogga dalka iyo saaxiibada caalamiga ay howl-gal ku dileen ku dhowaad 30 dagaal-yahan oo ka tirsan kooxda. Howl-galkaas oo ka dhacay deegaanno dhaca gobolka Galgaduud, ayaa sidoo kale waxaa lagu gubay gaadiid iyo saanad ciidan. Xubnaha lala beegsaday howl-galka ayey dowladda sheegtay in si dhuumaaleysi ah kusoo galeen dhulka howdka ee lagu bartilmaameedsaday, kadibna ay ciidanka dowladda ogaadeen dhaq-dhaqaaqa maleeshiyaadkan, sidaasna lagu duqeeyay. “Meydadkii Khawaarijta ayaa daadsan howdka deegaanka Xuseen Cageey, waxayna isaga huleeleen goobihii lagu bartilmaameedsaday iyagoo u laabtay dhanka deegaanka Cowsweyne ee gobolka Galgaduud,” ayaa lagu yiri bayaan kasoo baxay dowladda. Dagaalka Al-Shabaab ayaa xilligaan maraya meel xasaasi ah, waxaana socda dadaallo horleh oo dowladda ku dardar-gelinayso howl-gallada ka dhanka ah kooxda oo muddooyinkii dambe uu gaabis ku yimid.