Madaxdii hore ee dalka oo kulama la qaatay ergayga gaarka ah qaramada midoobe.

Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa saddex shaqo oo isku xigta isku maray dalalka Norway, Switzerland iyo Turkiga oo uu hadda joogo, waxaana jira warar sheegaya inuu shaqooyin kale ku tagi dalal Afrikaan ah maalmaha soo socda. Madaxweynaha wuxuu isku qabtaa shaqadii madaxweynaha, tii ra’iisul wasaaraha iyo middii qaar kamid ah golihiisa wasiirada. Ma sahlana in madaxweyne 70 jir ku dhow inuu weli tabartaas leeyahay oo uu hal asbuuc saddex shaqo ugu safri karo saddex waddan oo masaafo isku jira, welina ka keeni karo natiijo fiican. Dadka qaar waxay ku dhaliilan madaxweyne Xasan Sheekh inuu aado safaro aan munaasab u aheyn shaqsiyan. Laakiin weli ma isweydiisay waxa madaxweyne Xasan ku qasbaaya inuu noqdo safar u joog. Dib u fiiri ra’iisul wasaarihiisa iyo xukuumaddii uu dhisay August 2022. Wasiirro aad u tayo liita, kuwa aaminsan inay madaxweynaha leeyihiin, kuwo u mooda in olole lagu jiro iyo qaar fahamka dowladnimada kala weyn tahay xalinta baahida qabiilkooda ayaa ku fadhiya kuraastii lagu metali lahaa dalka, laguna hormarin lahaa hay’addaha dowladda. Inuu Xasan Sheekh yahay safar u joog sooma bandhigeyso inuu madaxweynaha safar jaceyl qabo ee waa arrin ku fahamsiineysa tayo xumada dadka uu shaqooyinkii muhiimka ahaa u dhiibtay, si gaar ah tani waxay ku siinaysa fashilka xukuumadda. Madaxweyne Xasan Sheekh wuxuu muddo xileedkiisa labaad ka isticmaalay labo sano iyo hal bil. Waxay ka dhigan tahay inuu dalku galay marxaladdii u diyaar-garowga doorashada 2026, sidaas darteed waxaa muhiim ah in la helo xukuumad xaqiijin karta amniga, keeni karta hanaan doorasho oo heshiis lagu yahay, ku filan inay jiheyso maamul goboleedyada, raadin karta dhaqaalihii doorashada lagu geli lahaa, beesha caalamka la jaanqaadi karta oo madaxweynaha ka dhimi karta culeysyada saaran ee keenay safarada badan. Xukuumadda hadda Xasan Sheekh u joogta waxaa la isku raacsan yahay in aysan arrimahaas itaal iyo faham midna u haynin. Si madaxweynaha uga nasto safarada badan iyo inuu taagnaado madal walba, loona helo inta aan kor ku sheegnay ee la xiriirta doorashada, amniga iyo isku haynta dalka. Dadka waxay durba bilaabeen inay ka doodaan Xasan Sheekh ma iska beddeli doona xukuumaddan oo ma heli doona xukuumad hoggaankeedu hal abuur iyo karti leeyahay, wasiiradeeduna ay qaadi karaan qarankan ay daruufaha badan hareeyeen. Baarlamaanka Soomaaliya ayaa dib u furmaaya bisha soo aadan ee July. Xildhibaannada waxay bilaabeen dooddo gaar gaar ah oo ku saabsan baahida loo qabo in isbeddel lagu sameeyo xukuumadda oo la raadiyo xukuumad culeyska la qeybsan karta madaxweynaha, laakiin weli ma bisla warka Xildhibaannada oo waxaa ku jira qaar ay dhinac u ridi karaan dhaqaale yar ama xil wasaaradeed.  

Safiirka cusub ee Wadamada la isku yiraahdo Benelux iyo Midowga Yurub Khadiija Cosoble Cali ayaa si weyn loogu soo dhaweeyey magaalada Brussels ee dalka Belgium. Ambassador Khadiija Cosoble Cali, ayaa sheegtay in ay si hufan ugu adeegi doonto bulshada Sooamaliyeed ee ku nool dalalka Benelux. Khadiija Cosoble, oo si weyn ay u soo dhaweeyeen qaar ka mid ah Jaaliyadda, Soomaaliyeed ee ku nool waddanka Belgium iyo ururka Hidda-dhoor oo ka dhisan dalkaas, ayaa waxaa ay ka mahadcelisay sida wanaagsan ee loo soo dhaweeyey. Fahdiya Maxamed Cabdullaahi oo ah qunsulka safaardda Soomaaliya ee Belgium iyo Midowga Yurub iyo Cabdiqani Yaasiin Maxamed oo ah xooghayaha koowaad ee safaaradda, oo qeyb weyn ka qaatay soo dhoweynta safiirka cusub, ayaa waxaa ay sheegeen in ay farxad weyn u tahay in ay la shaqeyaan Marwa Khadiija Cosoble oo ah qof aqoonayahan ah, waxtarna u leh bulshada Soomaaliyeed. Danjire Khadiija Cosoble Cali, ayaa la filayaa in dhawaan ay kulamo la qaadato jaaliyadaha Soomaaliyeed ee ku nool waddamada Benelux, sida Belgium, Holland, iyo Luxemburg,wadamadaas oo ay ku nool yihiin Soomaali badan.  

Dhacdaddii Isniintii deegaanka Sheel-Madow ee u dhow degmada Caabudwaaq ee gobolka Galgaduud looga furtay hubka faraha badan ayaa u gudubtay beesha caalamka. Xogaha soo baxaya ayaa sheegay in arrinta hubka sharci darrada ah ee lasoo galiyay Soomaaliya ay ka fogaatay kiis Soomaaliya ku eeg, ayada oo uu soo fara-geliyay Mareykanka oo baaris ku haya dhacdadan. Safaaradda Mareykanka ku leeyahay magaalada Muqdisho ayaa Arbacaddii si deg deg ah ugu yeertay hoggaamiyaha Galmudug Axmed Qoor-Qoor, waxaana wax laga weydiiyay dhacdadaan iyo dadka ku lugta leh. Tallaadadiina safaaradda waxaa la sheegay inay wareysatay la-taliyaha amniga qaranka ee madaxweynaha Soomaaliya. Xogaha kasoo baxaysa kulamadan ayaa sheegay in Qoor-Qoor uu Mareykanka la wadaagay magacyada shaqsiyaad lagu tuhunsan yahay inay ku lug leeyihiin arrintaan. Liiskan ayaa waxaa la sheegaya inay ku jiraan siyaasiyiin, ganacsato iyo xildhibaanno. Dhinaca kale, golaha ammaanka qaranka oo shalay yeeshay kulan aan caadi aheyn oo uu shir-guddoomiyey madaxweyne Xasan, ayaa soo saaray go’aanno lagu xakameynayo hubka, si caalamka loogu caddeeyo sida ay dowladda federaalka uga go’an tahay in tallaabo lqga qaado dadkii ka dambeeyay wixii dhacay Isniintii, aanay dibna uga dhicin markale dalka. Golaha amniga qaranka ayaa gaaray adkeynta kormeerka hubka iyo rasaasta, mamnuucidda iibinta iyo ka ganacsiga hubka, soo gudbinta warbixin faah-faahsan oo ku saabsan hubka sharci darrada ah iyo in si deg-deg ah maxkamad loo soo taago dadka ku lugta leh hawshan sharci darrada ah. Madaxweynaha ayaa dhankiisa adkeeyay muhiimada hirgelinta shuruucda xakameynta hubka iyo rasaasta, ayada oo kulankaas ay xaadir ku ahaayeen inta badan mas’uuliyiinta sare ee dowladda.